Τον απεκάλεσαν Αριστοκράτη ρεμπέτη και οδηγό του μπουζουκιού στα σαλόνια, αφού αυτός συμφιλίωσε την λεγόμενη καλή κοινωνία με το μπουζούκι και καθιέρωσε το αρχοντορεμπέτικο τη δεκαετία του 50. Έτσι, δεν άργησε να συμπεριληφθεί στον πίνακα Ελλήνων καλλιτεχνών της εθιμοτυπικής υπηρεσίας του Υπουργείου Εξωτερικών, προορισμένος να διασκεδάζει τους εκλεκτούς επισκέπτες στη χώρα.
Τον απεκάλεσαν πρωτοπόρο, δεξιοτέχνη και τεχνοκράτη της μουσικής, επειδή επινόησε το τετράχορδο μπουζούκι, για να πιάνει ακόρντα κιθάρας, και εφάρμοσε πρώτος τον ενισχυτή στις εμφανίσεις του, κατά τις οποίες χρησιμοποιούσε δύο μπουζούκια, ανοίγοντας έτσι νέους ορίζοντες στη λαϊκή μουσική. Με αυτές τις ουσιαστικές αλλαγές, αλλά και με την εισαγωγή λατινοαμερικάνικων στοιχείων στις συνθέσεις του, προκάλεσε έντονες αντιδράσεις από τους κλασικούς ρεμπέτες, οι οποίες διήρκεσαν μερικά χρόνια.
Είχε κληθεί και από πολλούς ξένους ηγέτες να μεταβεί στις χώρες τους για να παίξει και να τραγουδήσει, – ακόμα και από τον Λευκό Οίκο για τα γενέθλια του Προέδρου Λίντον Τζόνσον – ενώ ο Τζίμυ Χέντριξ που τον γνώρισε στο Σικάγο, τον θεωρούσε τον μεγαλύτερο κιθαρίστα και δεξιοτέχνη στο είδος του.
Γεννημένος στη Θεσσαλονίκη, έζησε τα παιδικά του χρόνια στο Ναύπλιο όπου και ξεκίνησε από μικρή ηλικία να ασχολείται με τα λαϊκά όργανα. Αρχικά έμαθε κιθάρα, βιολί, ύστερα μπουζούκι και αργότερα ούτι. Έτσι, όταν το 1936, σε ηλικία 15 ετών μετακόμισε από το Ναύπλιο στην Αθήνα, άρχισε να εργάζεται επαγγελματικά, ως μουσικός σε κέντρο διασκέδασης, παίζοντας κιθάρα δίπλα στον Σταύρο Κουγιουμτζή. Παράλληλα υπέγραψε το πρώτο του συμβόλαιο με την Κολούμπια. Κατά τον Μεσοπόλεμο, έφυγε για την Αμερική όπου και έπαιζε ως κιθαρίστας, αλλά ήρθε και σε επαφή με την τζαζ, το μπλουζ και την λάτιν και κουβανέζικη μουσική, οι οποίες επέδρασαν ουσιαστικά στην μετέπειτα καλλιτεχνική πορεία του.
Συνέθεσε πάνω από 1500 τραγούδια, αλλά συνεργάστηκε και με τους καλύτερους συνθέτες σε πολλές παρουσιάσεις και ηχογραφήσεις. Στον κινηματογράφο εμφανίστηκε σε δεκάδες ταινίες. Με τη Φίνος Φιλμ συνεργάστηκε σε έξι ταινίες, έχοντας στο πλάι του τη Μαίρη Λίντα, η οποία ήταν και η δεύτερη σύζυγός του. Εμφανίστηκαν μαζί σε πολλά αθηναϊκά κέντρα και σε πολλές κινηματογραφικές ταινίες.
Ο Μανώλης Χιώτης υπήρξε τεράστια φυσιογνωμία. Καθόρισε την εξέλιξη της μουσικής στην Ελλάδα αναβαθμίζοντας το μπουζούκι σαν όργανο, το οποίο μέχρι τότε ήταν χαρακτηρισμένο ως «υπερβολικά λαϊκό».